
GUT HASTALIÄžI
Kanda ürik asitin yükselmesi ve ürik asit kristallerinin eklemlerin örtücü tabakasında iltihabi reaksiyonu baÅŸlatmasıyla, genellikle tek eklemde aÄŸrı, ÅŸiÅŸlik ve kızarıklık ÅŸikayetleriyle baÅŸlar. Daha çok bir erkek hastalığı olarak bilinir ama menopoz sonrasında kadınlarda da rastlanır. En çok 40-65 yaÅŸ arasında görülen bir hastalıktır.
Akut gut artriti ani olarak baÅŸlar, %90 ayak 1. parmak ekleminde görülür. AÄŸrı çoÄŸunlukla gece sabaha karşı baÅŸlar, tutulan eklemin derisi koyu-viÅŸne rengini alır. Travma, alkol alımı, bazı ilaçların kullanımı ve çok proteinli diyet hastalığın nedenlerindendir. Halsizlik, üÅŸüme, titreme ve ateÅŸ gibi genel belirtiler de olabilir.
Birden çok eklemin tutulduÄŸu nadir bazı hastalarda romatoid artritten farklı olarak el fonksiyonları bozulmaz.
Kulak sayvanlarında, dirseklerde, parmak sırtlarında, ayak 1. parmakta tofüs denilen küçük kitleler oluÅŸabilir.
24 saatlik idrarda 1000 mg üzerinde ürik asit görülmesi böbreklerde taÅŸ oluÅŸmasına neden olur. İdrar miktarının azalması ve idrar pH’sının alkali kalması taÅŸ oluÅŸumunu yavaÅŸlatır.
Normalde ürik asit % 3-6 mg’dır. Erkeklerde %7 mg, kadında menopoz sonrası %6 mg üst sınır kabul edilir. Akut gut artritte normal ürik asit seviyesi de görülebilir.
Radyolojik olarak eklem hasarının varlığı araÅŸtırılabilir. Tedavi bulgu olmayan ama ürik asit düzeyinin yüksek olduÄŸu dönemde (%12 mg üzeri) de düzenlenmelidir. Akut gut artritinde kolÅŸisin ve kortizon olmayan antiromatizmal ilaçlar kullanılır. Ürik asit düzeyini kontrol etmek için allopurinol kullanılır.
Diyet Tedavi İçin Yeterli mi ?
Diyet eskisi kadar üzerinde durulan bir konu olmamakla birlikte alkol kullanılmamalı. Purin kaynağı olabilecek gıdalar (tam yaÄŸlı süt, çavdar ekmeÄŸi, kepekli ekmek, karaciÄŸer, beyin, dalak, iÅŸkembe, yürek, sucuk, pastırma, salam, sosis, ançuez, sardalya, ördek, kaz eti, tam yaÄŸlı peynir, kızartılmış patates, et suyu ile hazırlanmış çorbalar, mantar, bezelye, yaÄŸlı tohumlar ve leblebi, maya) diyette yer almamalı.
Süt ve türevleri (yaÄŸsız veya yarım yaÄŸlı), tahıllar, yumurta, meyveler, ekmek, sebzeler (mantar, bezelye, ıspanak, karnabahar, kuÅŸkonmaz dışındakiler), çay ve kahve diyette tüketilebilir.
Tedavi süresine ise doktorun önerisine göre karar verilir.